top of page

Πάσχα στην Ελλάδα

Γνώρισε τα τοπικά Πασχαλινά Έθιμα!


Η ποικιλομορφία του ελληνικού τοπίου δεν περιορίζεται στην χαρτογράφηση ενός τόπου, παρά εμπλουτίζει με τα μοναδικά χαρακτηριστικά της, τις συμπεριφορές, τα Ήθη και Έθιμα του κάθε τόπου. Φέτος το Πάσχα, ταξίδεψε μαζί μας σε όλη την Ελλάδα και έλα να γνωρίσουμε μαζί τις παραδόσεις που κρύβει η κάθε ελληνική γωνιά!


Συγκεντρώσαμε τα πιο γνωστά πασχαλινά έθιμα και σε καλούμε να τα αναβιώσουμε μαζί!


Πρώτη στάση, το Λεωνίδιο Τσακωνιάς


Εδώ, στο πρώτο άκουσμα του «Χριστός Ανέστη», ελευθερώνονται στον ουρανό πάνω από 500 πολύχρωμα αερόστατα, συνθέτοντας ένα θέαμα που κατακλύζει το οπτικό πεδίο των παρατηρητών. Πρόκειται για ένα φαντασμαγορικό αναστάσιμο έθιμο, που δεν γίνεται να αφήσει κανέναν ασυγκίνητο. Η πρωτεύουσα της Τσακωνίας αποτελεί έναν προορισμό που πρέπει να επισκεφτεί κανείς έστω και μία φορά στη ζωή του τις ημέρες του Πάσχα.


Παίρνοντας το καραβάκι, ταξιδεύουμε στην μαγευτική Ύδρα


Το νησί είναι πλούσιο σε παραδόσεις και έθιμα του Πάσχα, τα οποία μπορεί ο επισκέπτης να βιώσει -και να συμμετάσχει- καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας. Από τα πιο γραφικά είναι σίγουρα η περιφορά του Επιταφίου, μέσα στη θάλασσα, που γίνεται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής στα Καμίνια. Εκεί μπαίνουν οι βαστάζοι (= όσοι μεταφέρουν τον Επιτάφιο) μέχρι τα γόνατα και ακουμπούν τα πόδια του Επιταφίου στο νερό, για να ευλογηθούν και να καθαγιαστούν τα νερά. Στη συνέχεια γίνεται δέηση υπέρ των ναυτικών που ταξιδεύουν, για ήσυχα ταξίδια και καλό γυρισμό. Ένα έθιμο που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στα Καμίνια το 1923 και από τότε επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο σύμφωνα με την παράδοση.


Έπειτα στις Κυκλάδες. Ξεκινάμε με την Πάρο


Κάθε Πάσχα στο πανέμορφο νησί της Πάρου, πραγματοποιείται το καθηλωτικό έθιμο της αναπαράστασης των Παθών κατά την περιφορά του Επιταφίου στα ορεινά χωριά Μάρπησσα, Μάρμαρα, Πρόδρομο, Λεύκες και Άσπρο Χωριό. Στις αναπαραστάσεις παίρνουν μέρος 200 άτομα όλων των ηλικιών τα οποία ζωντανεύουν σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα μέχρι το μαρτύριο της Σταύρωσης κλπ.


Στην Άνδρο για άρωμα από λεμόνι


Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου πραγματοποιείται στη Χώρα η γιορτή του λεμονιού, στην οποία μπορεί κάποιος να γευτεί διάφορα γλυκά και ποτά με βάση το λεμόνι. Η Άνδρος φημίζεται για τις πολλές λεμονιές της, ενώ υπάρχει και η ιδιόμορφη Ανδριώτικη ποικιλία λεμονιού.



Συνεχίζουμε με στάση στην Τήνο


Δεν είναι λίγες οι εορτές κατά τη διάρκεια του χρόνου στις οποίες η περίφημη εκκλησία της Τήνου λάμπει ολόκληρη και γεμίζει από κόσμο. Το Πάσχα σαφώς και είναι μία από αυτές. Τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ πραγματοποιείται η περιφορά των Επιταφίων. Στη Χώρα γίνεται πρώτα η περιφορά του Καθολικού Επιτάφιου και στη συνέχεια 7 Επιτάφιοι από ισάριθμες ενορίες συγκεντρώνονται στη μαρμάρινη εξέδρα, όπου ψάλλονται τα Εγκώμια. Ψαροκάικα και καράβια της γραμμής «σφυρίζουν» και προσκυνούν με το δικό τους τρόπο. Στη συνέχεια ο Επιτάφιος του Αγίου Νικολάου μπαίνει στη θάλασσα με αναμμένους πυρσούς και φλεγόμενο σταυρό, εντείνοντας την ατμόσφαιρα.


Μετά, στην Πάτμο, στο νησί της Αποκάλυψης


Εκεί όπου ο ευαγγελιστής Ιωάννης έγραψε το βιβλίο της Αποκάλυψης, στο νησί της Πάτμου, ένα από τα έθιμα που αναβιώνουν στο νησί και εντυπωσιάζουν είναι η Τελετή του Νιπτήρος. Το έθιμο τελείται το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης στην Πλατεία Δημαρχείου ενώ η αναπαράσταση της Αποκαθήλωσης τελείται την Μεγάλη Παρασκευή, στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη λειτουργία της Αγάπης, το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε επτά γλώσσες!


Ταξιδεύοντας προς το Ιόνιο


Το Πάσχα στην Κέρκυρα είναι ίσως το διασημότερο Πάσχα της Ελλάδας. Το ξακουστό έθιμο “Μπότηδες” στη Σπιανάδα και το Λιστόν είναι ένας συνδυασμός Ενετικών Παραδόσεων και Ορθόδοξων εθίμων. Με το σήμα της πρώτης Ανάστασης στις 12 το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, οι κάτοικοι της Κέρκυρας πετούν τεράστια κανάτια γεμάτα νερό -τους μπότηδες- από τα μπαλκόνια τους. Οι μπότηδες είναι πήλινα κανάτια με στενό στόμιο και δυο χερούλια στο πλάι για τη μεταφορά τους. Τα μπαλκόνια είναι στολισμένα και οι κάτοικοι δένουν στους μπότηδες κόκκινες κορδέλες – το κόκκινο είναι το χρώμα της Κέρκυρας. Παράλληλα, οι φιλαρμονικές του νησιού παίζουν χαρούμενα εμβατήρια και δίνουν έναν απίστευτο τόνο σε ολόκληρη την πόλη. Ανιστοίχως, τις προηγούμενες μέρες (καθώς και τις πρωινές ώρες του Μεγάλου Σαββάτου), οι φιλαρμονικές γυρίζουν όλη την Παλιά Πόλη παίζοντας πένθιμα εμβατήρια, όπως ο εμβληματικός Αμλέτος.


Τέλος, επιστρέφουμε στην στεριά και στην Άρτα


Ο Σύλλογος της Ενορίας Αγίας Θεοδώρας αναβιώνει την Μεγάλη Πέμπτη στο προαύλιο του Ιερού Ναού, το έθιμο της Φωτιάς, το οποίο χάνεται στα βάθη των αιώνων, σε ανάμνηση της πυράς που άναψε έξω από το κυβερνείο του πόντιου Πιλάτου, όταν συνέλαβαν τον Ιησού, περιμένοντας την απόφαση για την τύχη του το μεσημέρι της Μ. Πέμπτης. Τα παιδιά και οι νέοι της ενορίας της Αγίας Θεοδώρας, συγκεντρώνουν στο προαύλιο του ναού σωρό από ξύλα, που στο παρελθόν μάζευαν στις όχθες του Άραχθου, τα στήνουν σε σχήμα κώνου και το βράδυ ανάβουν φωτιά αμέσως μετά τη ακολουθία της Σταύρωσης. Το Μεγάλο Σάββατο αναβιώνει το κάψιμο του Ιούδα με τους νέους του τόπου να συγκεντρώνουν ρούχα. Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας φτιάχνουν το ομοίωμα του Ιούδα στο πηγάδι της εκκλησίας, το κρεμούν σε κρεμάλα και το βράδυ στην Ανάσταση καίνε το ομοίωμα.








bottom of page