“Mean Girls” is just a movie...ευτυχώς.
Από τους παιδονόμους την εποχή της χούντας μέχρι σήμερα, η κάθε γενιά αντιμετωπίζει τους δικούς της δαίμονες εκφοβισμού. Η 6η του Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Σχολικού Εκφοβισμού, αλλά και για τη χώρα μας ως Πανελλήνια Σχολική Ημέρα κατά του Εκφοβισμού.
Τι σημαίνει όμως σχολικός εκφοβισμός (bullying);
Ο ορισμός του αναφέρει τον σχολικό εκφοβισμό ως η επανειλημμένη και επιθετική συμπεριφορά προς έναν συμμαθητή ή μια ομάδα μαθητών από έναν ή περισσότερους συμμαθητές -εμείς εδώ θα προσθέσουμε και τους καθηγητές/δασκάλους. Συνήθως, ο εκφοβιστής έχει μεγαλύτερη σωματική ή κοινωνική δύναμη από το θύμα του, και η συμπεριφορά του έχει σκοπό να προκαλέσει ζημιά ή πόνο στο θύμα του.
Τι πραγματικά είναι ο σχολικός εκφοβισμός;
Τα πράγματα στην αληθινή ζωή είναι λίγο πιο σύνθετα από την πλοκή του «Mean Girls», της «Μαρία η Άσχημη» και οποιαδήποτε άλλης ταινίας/σειράς που ο κακός του σχολείο (η «ντίβα», ο δημοφιλής ποδοσφαιριστής, ο ρατσιστής καθηγητής) απλά ξύπνησε μια μέρα και chose violence.
O εκφοβισμός συναρτάται από μια περίπλοκη συμπεριφορά, όπου ο θύτης μπορεί στο ευρύ κοινό να παρουσιάζεται ως φίλος του θύματος. Θύτης δεν είναι μόνο εκείνος/-η που θα σχολιάσει την εμφάνιση κάποιου, είναι και εκείνος που θα δείρει τον φίλο του «γιατί έτσι κάνουν τα αγόρια», θα πει κάτι που του εκμυστηρεύτηκε ο φίλος του, για να τον κοροϊδέψει με τους υπόλοιπους. Αλλά είναι και εκείνος ο δάσκαλος που, ενώ δεν το λέει ανοιχτά, είναι ρατσιστής και αντιμετωπίζει τους μαθητές του σύμφωνα με την εθνικότητά τους και εκείνος που παραμερίζει φανερά έναν μαθητή με δυσκολίες και αναφέρεται σε εκείνον ως «κακό μαθητή» ή «τεμπέλη».
Είναι εκείνη η φωτογραφία που διέρρευσε και απεικονίζει ένα γυμνό σώμα. Και θύτης δεν είναι μόνο εκείνος που τη διέρρευσε χωρίς τη συγκατάθεση του εικονιζόμενου, αλλά και εκείνος που το συνέχισε, αντί με τη στάση του να καταδείξει το ανεπίτρεπτο της πράξης.
Πώς αντιμετωπίζεται ο σχολικός εκφοβισμός;
Η επίδραση του σχολικού εκφοβισμού έχει μεγάλο αντίκτυπο στην ψυχοσύνθεση μικρών και μεγάλων, τόσο του θύματος, όσο και του θύτη. Μακροχρόνιες, οδηγώντας σε ψυχολογική δυσφορία, κακές ακαδημαϊκές επιδόσεις και σε ορισμένες περιπτώσεις την ανάγκη να κάνεις κακό στον εαυτό σου. Είναι σημαντικό για τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τους μαθητές να γνωρίζουν τα σημάδια του εκφοβισμού και να λαμβάνουν μέτρα για την πρόληψη και αντιμετώπιση αυτής της συμπεριφοράς στα σχολεία.
Βασιζόμαστε σε καθηγητές και γονείς που ενημερώνονται και είναι alert σε τέτοια σημάδια.
Η επίδραση του κοινωνικού συνόλου, της κοινής γνώμης είναι μεγάλης δυναμικής, πόσο μάλλον στις τρυφερές παιδικές ηλικίες. Είναι ζωτικής σημασίας τα παιδιά να μεγαλώνουν έχοντας αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση, ώστε η επιβεβαίωση να μην χρειάζεται να έρθει από οποιοδήποτε άλλο εξωτερικό παράγοντα, προλαμβάνοντας εκφοβιστικές συμπεριφορές, αλλά και προστατεύοντάς τα από αυτές.
Δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος, τόσο στο σχολείο, όσο και στο σπίτι. Πρέπει το παιδί να έχει κάποιον να απευθυνθεί σε οποιαδήποτε στιγμή.
Μια πολύ δημιουργική πρόταση είναι οι ημερίδες κατά του σχολικού εκφοβισμού, ενεργές ημέρες όπου τα παιδιά μαθαίνουν μέσω ομαδικών δραστηριοτήτων την αξία του ανθρώπου, της φιλίας και της μοναδικότητας.