Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών
Με ένα γρήγορο google search βρίσκει κανείς εύκολα πληροφορίες για την 25η Νοεμβρίου: «Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών». Μια ημέρα που καθιερώθηκε από τον ΟΗΕ το 1999, μια ημέρα ήδη καθιερωμένη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των αδελφών Μιραμπάλ, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο στη Δομινικανή Δημοκρατία 25/11/1960.
Έμφυλη βία, σεξουαλική παρενόχληση, βιασμός, ενδοοικογενειακή βία, εγκλήματα λόγω φύλου ή αλλιώς γυναικοκτονίες. Όλα, είδη που κατατάσσονται ως «βία κατά των γυναικών». Η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών συνιστά εκδήλωση των ιστορικά άνισων σχέσεων ισχύος μεταξύ των δυο φύλων. Πλέον, δεν αποτελεί απλώς ένα γεγονός του ιδιωτικού χώρου δίχως σημασία για τον δημόσιο, αλλά ένα φαινόμενο με πολιτική, κοινωνική και δικαιική σημασία που αντικατοπτρίζει επίσης την –ιστορικά εμπεδωμένη– συστημική ασυμμετρία των έμφυλων σχέσεων, σύμφωνα με τη Δρ. Νομικής, Χριστίνα Τσακιστράκη.
Με την εμφάνιση της Covid-19 και τα lockdown για την αντιμετώπιση αυτής, η οικονομική δυσπραγία, η αίσθηση του περιορισμού και της αβεβαιότητας, η απειλή του άγνωστου ιού, επιδείνωσε το πρόβλημα της ενδοοικογενειακής βίας ιδιαίτερα, καθώς τα θύματα υποχρεώνονταν σε 24ωρο εγκλεισμό μαζί με τους κακοποιητές συζύγους, συντρόφους ή και γονείς, αποκομμένα από τον έξω κόσμο και άρα κι από τις υπηρεσίες υποστήριξης. Η «σκιώδης πανδημία», όπως χαρακτηρίστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης, έδειξε πως το σπίτι δεν είναι άσυλο ασφάλειας για πολλές γυναίκες και παιδιά, εκθέτοντας τα θύματα σε όλες τις μορφές έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας.
Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, που υπογράφθηκε το 2017 από το Συμβούλιο της Ευρώπης, ανέδειξε τη βία κατά γυναικών σε μείζον κοινωνικό και δικαιικό ζήτημα επί του οποίου πρέπει να «σπάσει η σιωπή», τόσο έμπρακτα όσο και συμβολικά. Δεν είναι μόνο το ότι κακοποιούνται οι γυναίκες. Είναι η συνωμοσία σιωπής που υπάρχει γύρω από αυτό το έγκλημα: και το θεσμικό πλαίσιο των κρατών έχει πολλά βήματα μπροστά του στη δημιουργία μιας κοινωνίας ισότιμης και ασφαλής.
Αξίζει να αναφερθεί πως το 2021, ο ορισμός του Συμβουλίου της Ευρώπης περί της έμφυλης βίας συνέδεσε και όλες οι μορφές βίας κατά των γυναικών που γίνονται διαδικτυακά, από τα κοροϊδευτικά σχόλια για το σώμα ή την εμφάνιση (body shaming), την αποστολή ανεπιθύμητων σεξουαλικών εικόνων σε απευθείας σύνδεση (cyber flashing), την κοινοποίηση προσωπικών πληροφοριών ενός ατόμου χωρίς συγκατάθεση (doxing), τη διαδικτυακή παρακολούθηση (online stalking) και την ανάρτηση προσβλητικών ή εχθρικών μηνυμάτων σε κοινωνικά δίκτυα ή φόρουμ (flaming).
Την ίδια χρονιά, η ομάδα εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (GREVIO) εντόπισε κατά την παρακολούθηση της εφαρμογής της Συνθήκης της Κωνσταντινούπολης ότι υπάρχουν μεγάλα κενά στους εθνικούς νόμους σχετικά με τη βία κατά των γυναικών μέσω της τεχνολογίας, την ώρα που η ταχεία ανάπτυξη των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας ανοίγει νέους δρόμους για τη βία κατά των γυναικών και κοριτσιών, εκθέτοντάς τις σε μεγαλύτερους κινδύνους.
Γι’ αυτό, η 25η του Νοέμβρη είναι μια μέρα μνημόνευσης των γυναικείων βιωμάτων πόνου που επί μακρόν παρέμεναν αθέατα, που καταπνίγηκαν από τη διαχρονική κοινωνική αποσιώπηση και τη θεσμική αδιαφορία.