Απ΄άκρη σε άκρη, όλοι υποδεχόμαστε την αναγέννηση της φύσης!
Από την αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα, ο Μάιος είναι σύμβολο χαράς και λατρείας της βλάστησης, με δοξασίες και έθιμα διαχρονικού χαρακτήρα. Πέμπτος μήνας του χρόνου και τρίτος μήνας της άνοιξης, ο Μάης έχει πάρει το όνομά του από τη νύμφη Μαία, την ομορφότερη από τις κόρες του Άτλαντα -τις Ατλαντίδες, για εσένα που σ’ αρέσει η μυθολογία- και μητέρα του θεού Ερμή.
Σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες ο μήνας είναι «μαγεμένος», γι’ αυτό και για τους προληπτικούς και μη- πρέπει να αποφεύγονται οι γάμοι και οι σοβαρές εργασίες στη διάρκειά του (βλέπε την παροιμία «Στον καταραμένο τόπο, τον Μάη μήνα βρέχει»). Όλοι οι λαοί, πάντως, την Πρωτομαγιά γιόρταζαν την ανθοφορία της Φύσης και την απαρχή των «καλών καιρών».
Ιστορική αναδρομή -αξίζει να τη διαβάσεις, δεν θα σε κάνει να βαρεθείς
Για την αρχαιότητα, ο Μάϊος αντιστοιχεί με τον αρχαίο μήνα Θαργηλιώνα, στην διάρκεια του οποίου γιορτάζονταν τα Ανθεοφόρια. Αφιερωμένος στη θεά της γεωργίας, Δήμητρα, και την κόρης της Περσεφόνη, που τον μήνα αυτόν βγαίνει από τον Άδη κι έρχεται στη γη. Ακόμα και όταν οι Ρωμαίοι κατάκτησαν την Ελλάδα, η γιορτή της Πρωτομαγιάς, δεν έπαψε να υπάρχει, αλλά εμπλουτίστηκε αφού και οι δυο λαοί πίστευαν ότι τα λουλούδια αντιπροσωπεύουν την ομορφιά των θεών και φέρνουν δύναμη, δόξα, ευτυχία και υγεία.
Η Εργατική Πρωτομαγιά - να ξέρουμε και γιατί είναι ημέρα απεργίας
Η Πρωτομαγιά είναι συνδεδεμένη και με το εργατικό κίνημα: την Πρωτομαγιά του 1886 έγιναν οι μεγάλες διαδηλώσεις στο Σικάγο με αίτημα τα Τρία Οκτάρια: οχτώ ώρες εργασία, οχτώ ψυχαγωγία και οχτώ ύπνος. Στη χώρα μας, η απεργία των καπνεργατών του 1936 στη Θεσσαλονίκη βάφτηκε με αίμα, και καταγράφηκε στις εφημερίδες της επομένης με μια χαρακτηριστική φωτογραφία, η οποία έδειχνε μια μάνα να οδύρεται πάνω από το σκοτωμένο παιδί της. Η φωτογραφία εκείνη ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον «Επιτάφιο»: «Μέρα Μαγιού μού μίσεψες/μέρα Μαγιού σε χάνω…».
Έθιμα Πρωτομαγιάς ανά την Ελλάδα - όχι, δεν είναι μόνο το στεφάνι!
Το Μαγιάτικο στεφάνι ή μαγιοστέφανο «Πιάνω το Μάη»
Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς έχει να κάνει με την ανθρώπινη χαρά για την άνοιξη. Την πρώτη μέρα του Μάη, αναζητούμε στη Φύση την ομορφιά και τη δροσιά της Άνοιξης. Κόβουμε λουλούδια από τους αγρούς για να πλέξουμε πολύχρωμα στεφάνια που θα κρεμάσουμε στη συνέχεια στις πόρτες των σπιτιών. Το έθιμο της Πρωτομαγιάς να στολίζουμε τις πόρτες των σπιτιών με στεφάνια λουλουδιών έρχεται από τα πολύ παλιά χρόνια και τότε συμβόλιζε την υποδοχή της δύναμης της φύσης στο σπιτικό. Σήμερα το στεφάνι στολίζει τις πόρτες μας μέχρι τις 24 Ιουνίου, οπότε και καίγεται στις φωτιές του Αϊ-Γιάννη.
Μαγιοστέφανο στην Μ. Ασία
Στα μέρη της Μικράς Ασίας σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά. Το μαγιάτικο στεφάνι στόλιζε τις πόρτες των σπιτιών ως του Αϊ - Γιαννιού του Θεριστή και τότε το καίγανε στις φωτιές του αγίου. Το στεφάνι φτιάχνεται από εφτά ειδών λουλούδια και θεωρείται πως κατέχει μαγική δύναμη.
Το πρωτομαγιάτικο στεφάνι στα Δωδεκάνησα
Στα Δωδεκάνησα, μαζεύουν ένα λουλούδι, τον "ανοιχτομάτη" και πιστεύουν πως όποιος το έχει είναι πάντα γερός και τυχερός.
Το πρωτομαγιάτικο νερό
Μια δοξασία σχετική με το Μάη αναφέρεται στο πρωινό νερό εκείνης της ημέρας και την πρωινή του δροσιά, ως νερό με εξαγνιστική και ανανεωτική δύναμη.
To αμίλητο νερό την Πρωτομαγιά -Πρωτομαγιά στο Αιγαίο
Σε νησιά του Αιγαίου την Πρωτομαγιά, τα κορίτσια σηκώνονταν την αυγή και έπαιρναν μαζί τους τα λουλούδια, που είχαν μαζέψει από την παραμονή και πήγαιναν στα πηγάδια να φέρουν το «αμίλητο νερό» (αμίλητο γιατί το κουβαλούσαν χωρίς να μιλούν). Όταν το έφερναν στο σπίτι, πλένονταν όλοι με αυτό. Οι αγρότες επιλέγουν να φτιάξουν το Μάη τους με πρασινάδες και καρπούς, σκόρδο για τη βασκανία και αγκάθι για τον εχθρό.
Πρωτομαγιά στο Ρέισδερε
Στο Ρέισδερε της Σμύρνης, οι αγρότες, την παραμονή της Πρωτομαγιάς πήγαιναν στην εξοχή για να κόψουν οτιδήποτε είχε καρπό: σιτάρι, κριθάρι, κλαδιά συκιάς με τα σύκα, σκόρδα, κρεμμύδια, κλαδιά αμυγδαλιάς με τα αμύγδαλα, κλαδιά ροδιάς με τα ρόδια.
Κερκυραϊκή Πρωτομαγιά
Σε χωριά της Κέρκυρας, οι κάτοικοι περιφέρουν έναν κορμό κυπαρισσιού, ο οποίος είναι σκεπασμένος με κίτρινες μαργαρίτες και γύρω του έχει ένα στεφάνι με χλωρά κλαδιά. Με το μαγιόξυλο αυτό, οι νέοι εργάτες ντυμένοι με κάτασπρα παντελόνια και πουκάμισα και κόκκινα μαντήλια στο λαιμό βγαίνουν στους δρόμους, τραγουδώντας το Μάη.
Το πήδημα της Φωτιάς
Παραμονή Πρωτομαγιάς, νέοι και γυναίκες μεγάλης ηλικίας μαζεύονται μόλις δύσει ο ήλιος και ανάβουν φωτιές με ξερά κλαδιά που έχουν συγκεντρώσει αρκετές μέρες πριν. Όσο η φωτιά είναι αναμμένη οι γυναίκες χορεύουν κυκλικούς χορούς γύρω από τη φωτιά και τραγουδούν παραδοσιακά τραγούδια για την Πρωτομαγιά.
Τα νέα παιδιά, αφού βρέξουν τα μαλλιά και τα ρούχα τους, πηδούν πάνω από τις φωτιές σαν μία συμβολική πράξη που αποσκοπεί στο να διώξει τον χειμώνα και την αρρώστια. Στην συνέχεια όλοι παίρνουν έναν δαυλό από φωτιά και την πηγαίνουν στο σπίτι τους για να φύγουν όλα τα κακά.
Αν έφτασες μέχρι αυτό το σημείο του άρθρου σου έχουμε μια έκπληξη: ο βραδινός ουρανός του Μαΐου είναι γεμάτος αστέρια και οι ξάστερες νύχτες του μήνα σου επιτρέπουν να δεις τους αστερισμούς σε όλο τους το μεγαλείο. Θα μπορέσεις να δεις τον Λέοντα και το λαμπρότερο άστρο του, τον Βασιλίσκο, αλλά και τους αστερισμούς της Παρθένου και του Περσέα. Θα δεις ακόμα τους αστερισμούς του Βορείου Στεφάνου, του Ζυγού και του Βοώτη, με τον Αρκτούρο ένα αστέρι 25 φορές μεγαλύτερο από τον Ήλιο, σε απόσταση 37 ετών φωτός.
Υ.Γ. Εάν θες να καταπλήξεις την παρέα σου με τις γνώσεις σου για τα αστέρια, στον Αστερισμό του Περσέα βρίσκεται το «δαιμονικό» άστρο που ονομάζεται Αλγόλ και φαίνεται να αναβοσβήνει. Στην πραγματικότητα είναι ένα διπλό σύστημα άστρων, με χαμηλή φωτεινότητα όταν το ένα βρίσκεται μπροστά από το άλλο και λαμπρότερη όταν βρίσκονται το ένα πλάι στο άλλο.
Комментарии